Toksoplazmozę wywołuje pasożyt Toxoplasma gondii. Pasożyt to jednokomórkowy organizm, który zwykle nabywa się poprzez spożywanie zakażonego mięsa, produktów mlecznych lub kontakt z kałem zarażonego kota. Większość osób, które zarażą się tym pasożytem, nawet tego nie zauważa, ponieważ ich układ odpornościowy go zwalcza. W takim przypadku dana osoba będzie później odporna. Jednak toksoplazmoza jest niebezpieczna dla nienarodzonych dzieci, niemowląt i osób z osłabionym układem odpornościowym.
Kroki
Część 1 z 4: Ustalanie, czy jesteś zarażony
Krok 1. Rozpoznaj objawy ostrej infekcji
80 do 90% osób zarażonych toksoplazmozą nie wykazuje żadnych objawów i nigdy nie jest tego świadoma. Niektóre osoby mają objawy grypopodobne, które mogą trwać kilka tygodni. Ponieważ toksoplazmoza jest niebezpieczna dla nienarodzonych dzieci, skontaktuj się z lekarzem, jeśli masz następujące objawy podczas ciąży:
- Gorączka
- Bóle mięśni
- Zmęczenie
- Ból gardła
- Powiększenie gruczołów chłonnych
Krok 2. Zrób test, jeśli masz podwyższone ryzyko niebezpiecznej infekcji
Toksoplazmoza stanowi poważne zagrożenie dla osób z osłabionym układem odpornościowym i niemowląt. Możesz zostać przetestowany za pomocą badania krwi przeprowadzonego w gabinecie lekarskim. Poproś swojego lekarza o zbadanie, jeśli:
- Jesteś w ciąży lub planujesz zajść w ciążę. Toksoplazmoza może zostać przeniesiona na nienarodzone dziecko w macicy i może spowodować poważne kalectwo.
- Masz HIV/AIDS. HIV/AIDS osłabia Twój układ odpornościowy i czyni Cię bardziej podatnym na komplikacje wynikające z toksoplazmozy.
- Otrzymujesz chemioterapię. Chemia osłabia układ odpornościowy do tego stopnia, że infekcja, która normalnie nie stanowiłaby problemu, nagle staje się prawdziwym zagrożeniem.
- Zażywasz leki immunosupresyjne lub sterydy. Leki te mogą sprawić, że będziesz bardziej podatny na poważne infekcje i powikłania toksoplazmozy.
Krok 3. Poproś lekarza o wyjaśnienie wyników testu
Badanie krwi wykaże, czy masz przeciwciała przeciwko toksoplazmozie. Przeciwciała to białka wytwarzane przez organizm w celu zwalczania infekcji. Oznacza to, że test nie sprawdza samych pasożytów, co utrudnia interpretację.
- Ujemny wynik może oznaczać, że nie jesteś zarażony lub że zaraziłeś się tak niedawno, że organizm nie wytworzył jeszcze przeciwciał. To ostatnie można wykluczyć, ponownie testując kilka tygodni później. Ujemny wynik oznacza również, że nie masz odporności na przyszłą infekcję.
- Pozytywny wynik może oznaczać jedną z dwóch rzeczy. Może to oznaczać, że jesteś obecnie zarażony lub że byłeś wcześniej zakażony, a przeciwciała odzwierciedlają twoją odporność. Jeśli masz pozytywny wynik testu, Centra Kontroli i Prewencji Chorób sugerują, aby wyniki zostały zweryfikowane przez specjalistyczne laboratorium, które może przeanalizować różne typy przeciwciał, aby ustalić, czy infekcja jest aktualna.
Część 2 z 4: Diagnozowanie i leczenie matek i dzieci
Krok 1. Porozmawiaj z lekarzem o zagrożeniach dla dziecka
Toksoplazmoza może zostać przeniesiona na dziecko w czasie ciąży, nawet jeśli nie czujesz się chora. Zagrożenia dla Twojego dziecka, jeśli zachoruje, obejmują:
- Poronienie i urodzenie martwego dziecka
- Napady padaczkowe
- Obrzęk wątroby i śledziony
- Żółtaczka
- Infekcje oka i ślepota
- Ubytek słuchu, który pojawia się w późniejszym życiu
- Niepełnosprawność umysłowa pojawiająca się w późniejszym życiu
Krok 2. Porozmawiaj z lekarzem o badaniu dziecka w macicy
Lekarz może zasugerować zbadanie dziecka na dwa sposoby.
- USG. Ta procedura wykorzystuje fale dźwiękowe do wytworzenia obrazu dziecka w macicy. Nie jest niebezpieczny ani dla matki, ani dla dziecka. Może pokazać, czy dziecko ma oznaki infekcji, takie jak nadmiar płynu w mózgu. Nie wyklucza to jednak możliwości wystąpienia infekcji, która w tym czasie nie wykazała objawów.
- Amniocenteza. Ta procedura polega na wkłuciu igły przez ścianę brzucha matki i w worku z płynem otaczającym dziecko i pobraniu części płynu. Płyn owodniowy można następnie zbadać pod kątem toksoplazmozy. Ma 1% ryzyko poronienia. Ten test może potwierdzić lub wykluczyć infekcję toksoplazmozą, ale jeśli dziecko jest zakażone, nie będzie w stanie stwierdzić, czy dziecko wykazuje oznaki krzywdzenia.
Krok 3. Zapytaj swojego lekarza o leki dla siebie
Zalecenia lekarza mogą się różnić w zależności od tego, czy infekcja rozprzestrzeniła się na dziecko, czy nie.
- Jeśli infekcja nie rozprzestrzeniła się na dziecko, lekarz może zalecić antybiotyk spiramycynę. Ten lek może czasami zapobiegać przenoszeniu infekcji na dziecko.
- Jeśli Twoje dziecko jest zakażone, lekarz prawdopodobnie zaleci naprzemienne stosowanie spiramycyny z leczeniem pirymetaminą (Daraprim) i sulfadiazyną. Leki te prawdopodobnie zostaną przepisane dopiero po 16 tygodniu. Pirymetamina może uniemożliwić wchłanianie kwasu foliowego, który jest ważny dla rozwoju dziecka i powodować zahamowanie czynności szpiku kostnego oraz problemy z wątrobą. Zapytaj swojego lekarza o skutki uboczne dla Ciebie i Twojego dziecka, zanim je zażyjesz.
Krok 4. Zbadaj dziecko po porodzie
Jeśli byłaś zarażona toksoplazmozą w czasie ciąży, Twój lekarz zbada dziecko po urodzeniu, aby ustalić, czy występują oznaki problemów z oczami lub uszkodzenia mózgu. Jednak u wielu dzieci objawy pojawiają się dopiero później, więc lekarz może zalecić badanie krwi.
- Centers for Disease Control and Prevention zaleca wysyłanie wszystkich badań krwi noworodków do specjalistycznego Toxoplasma Serology Laboratory w Kalifornii w celu przeprowadzenia badań.
- Twoje dziecko może wymagać regularnych powtórnych badań w ciągu pierwszego roku życia, aby potwierdzić, że jest ono negatywne.
Krok 5. Postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza dotyczącymi leczenia noworodka
Jeśli Twoje dziecko urodzi się z toksoplazmozą, lekarz może zasugerować regularne monitorowanie w połączeniu z lekami. Niestety, jeśli Twoje dziecko zostało już zranione przez infekcję, tych szkód nie można cofnąć. Jednak leki mogą pomóc w zapobieganiu dalszym uszkodzeniom.
- Pirymetamina (Daraprim)
- Sulfadiazyna
- Suplementy kwasu foliowego. Zostanie to podane, ponieważ pirymetamina może uniemożliwić dziecku wchłanianie kwasu foliowego.
Część 3 z 4: Diagnozowanie i leczenie osób ze słabym układem odpornościowym
Krok 1. Omów z lekarzem możliwości leczenia
Twój lekarz prawdopodobnie zaleci różne leki w zależności od tego, czy twoja infekcja jest aktywna, czy uśpiona. Infekcje uśpione występują, gdy pasożyt jest nieaktywny, ale mogą ponownie uaktywnić się, gdy układ odpornościowy jest słaby.
- Twój lekarz prawdopodobnie zaleci suplementy pirymetaminy (Daraprim), sulfadiazyny i kwasu foliowego w przypadku aktywnej infekcji. Inną możliwością jest pirymetamina (Daraprim) z antybiotykiem zwanym klindamycyną (Cleocin). Klindamycyna może powodować biegunkę.
- Jeśli masz nieaktywną infekcję, lekarz może zasugerować trimetoprim i sulfametoksazol, aby zapobiec ponownemu nawrotowi infekcji.
Krok 2. Rozpoznaj oznaki toksoplazmozy ocznej
Toksoplazmoza może powodować poważne infekcje w oczach osób z osłabionym układem odpornościowym. Pasożyt może pozostać uśpiony w siatkówce, a następnie wywołać aktywną infekcję wiele lat później. Jeśli tak się stanie, otrzymasz leki zwalczające infekcję i sterydy w celu zmniejszenia obrzęku oka. Jeśli blizny pojawią się w twoim oku, mogą być trwałe. Idź natychmiast do lekarza, jeśli masz:
- Rozmazany obraz
- męty
- Ograniczone widzenie
Krok 3. Zidentyfikuj toksoplazmozę mózgową
Dzieje się tak, gdy pasożyt powoduje zmiany lub cysty w mózgu. Jeśli masz toksoplazmozę mózgową, zostaniesz potraktowany lekami, aby zabić infekcję i zmniejszyć obrzęk mózgu.
- Toksoplazmoza mózgowa może powodować bóle głowy, splątanie, utratę koordynacji, drgawki, gorączkę i niewyraźną mowę.
- Lekarz prawdopodobnie zdiagnozuje to za pomocą skanu MRI. Podczas tego testu duża maszyna wykorzystuje magnesy i fale radiowe do tworzenia obrazów mózgu. Nie jest to dla ciebie niebezpieczne, ale wymaga leżenia na stole, który wsuwa się do maszyny, co może stanowić problem, jeśli masz klaustrofobię. W rzadkich przypadkach opornych na leczenie można wykonać biopsję mózgu.
Część 4 z 4: Zapobieganie toksoplazmozie
Krok 1. Zmniejsz ryzyko zjedzenia zakażonej żywności
Mięso, nabiał i pokarmy roślinne mogą być zakażone toksoplazmozą.
- Unikaj jedzenia surowego mięsa. Obejmuje to rzadkie mięsa i wędliny, zwłaszcza jagnięcinę, baraninę, wieprzowinę, wołowinę i kozie. Obejmuje to kiełbasy i wędzone szynki. Jeśli zwierzę zostało zakażone toksoplazmozą, pasożyty mogą nadal być żywe i zakaźne.
- Gotuj całe kawałki mięsa w temperaturze co najmniej 145°F (62,8°C), mięso mielone w temperaturze co najmniej 160°F (71,1°C), a drób w temperaturze co najmniej 165°F (73,9°C). Zmierz temperaturę termometrem do gotowania w najgrubszej części. Po zakończeniu gotowania temperatura powinna pozostać na tej temperaturze lub wyższej przez co najmniej trzy minuty.
- Zamrozić mięso przez kilka dni w temperaturze poniżej 0°F (-17,8°C). Zmniejszy to, ale nie wyeliminuje ryzyka infekcji.
- Umyj i/lub obierz wszystkie owoce i warzywa. Jeśli owoc lub warzywo miało kontakt ze skażoną glebą, może przenieść na ciebie toksoplazmozę, chyba że go umyjesz lub obierzemy.
- Nie pij niepasteryzowanych produktów mlecznych, nie jedz sera z niepasteryzowanego mleka ani nie pij nieoczyszczonej wody.
- Wyczyść wszystkie przybory kuchenne i powierzchnie (takie jak noże i deski do krojenia), które miały kontakt z surową lub niemytą żywnością.
Krok 2. Unikaj kontaktu z zainfekowaną glebą
Gleba może zostać zarażona, jeśli zarażone zwierzę niedawno wypróżniło się na tym obszarze. Możesz zmniejszyć swoje ryzyko poprzez:
- Noszenie rękawiczek podczas prac w ogrodzie i dokładne mycie rąk.
- Zakrywanie piaskownic, aby uniemożliwić kotom używanie jej jako kuwety.
Krok 3. Zarządzaj ryzykiem prezentowanym przez koty domowe
Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom twierdzą, że nie ma potrzeby rezygnowania z kota, jeśli jesteś w ciąży. Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby zmniejszyć ryzyko, w tym:
- Testowanie kota, aby sprawdzić, czy jest nosicielem toksoplazmozy.
- Trzymanie kotów w domu. Koty zarażają się, gdy wejdą w kontakt z kałem innych zarażonych kotów lub przez zjedzenie zarażonych zwierząt drapieżnych. Trzymanie kota w domu zmniejszy oba zagrożenia.
- Karm swojego kota komercyjną karmą w puszkach lub suchą karmą. Nie podawaj kotu surowego lub niedogotowanego mięsa. Jeśli jedzenie kota jest zakażone, kot może się zarazić.
- Nie dotykać bezpańskich kotów, zwłaszcza kociąt.
- Nie otrzymanie nowego kota z nieznaną historią medyczną.
- Nie zmieniaj kuwety, jeśli jesteś w ciąży. Poproś o to kogoś innego. Jeśli musisz to zmienić, załóż rękawiczki jednorazowe, maskę na twarz, a następnie umyj ręce. Pudełko powinno być zmieniane codziennie, ponieważ pasożyt zazwyczaj potrzebuje od jednego do pięciu dni, aby stać się zakaźnym w kale.
