Krzemiarz to osoba, która kształtuje kamień w procesie uderzania lub uderzania innym przedmiotem (redukcja litu). Powszechna umiejętność aż do odkrycia wytapiania, ludzkość przez wiele lat polegała na tej technice tworzenia narzędzi i broni.
Kroki
Część 1 z 3: Pierwsze kroki
Krok 1. Wybierz materiał do kształtowania
Najłatwiejsze materiały na początek to chert, flint (podtyp chert) i obsydian. Wszystkie one pozostawiają gładkie powierzchnie po złamaniu, wymagają stosunkowo niewielkiej siły do rozdrabniania i zwykle mają jednolite, drobne ziarno. Po wykonaniu z nich kilku małych przedmiotów możesz poeksperymentować z materiałami, które są nieco trudniejsze w obróbce, w tym bazaltem, kwarcem wyprodukowanym w laboratorium, szkłem z dna butelki wina i niektórymi rodzajami porcelany.
- Postukaj w materiał twardym przedmiotem. Ogólnie rzecz biorąc, im wyższy ton słyszysz, tym lepiej nadaje się do trzaskania.
- Możesz znaleźć wiele z nich w serwisie eBay lub możesz poszukać odpowiednich kamieni w naturze, jeśli masz przewodnik geologiczny po swojej okolicy. Nie przeszkadzaj jednak stosom kamienia lub kamieniom otoczonym odłupkami i odłamkami. Stanowią one część danych archeologicznych i należy je pozostawić w spokoju.
Krok 2. Wybierz odpowiedni kawałek
Wybierz kamień, który ma niewiele, jeśli w ogóle, dużych pęknięć, szczelin, pęcherzy, znaczne słoje, zauważalne wtrącenia (ślady innych minerałów) lub inne nieregularności, które prawdopodobnie spowodują jego pękanie lub łuszczenie się w sposób niezgodny z twoim kształtem próbując osiągnąć. Jeśli chodzi o rozmiar i kształt, masz dwie możliwości:
- A Płatek jest gotowy do przekształcenia w grot strzałki lub inne narzędzie. Są lekko wypukłe i stosunkowo małe.
- A rdzeń to duży kamień, który można rozbić, tworząc płatki. Jeśli polujesz sam, prawdopodobnie będziesz musiał zacząć od jednego z nich.
- Należy zauważyć, że termin „preforma” może odnosić się do każdego z powyższych etapów. Termin oznacza materiał, który nie został jeszcze uformowany w narzędzie.
Krok 3. Zbierz swoje narzędzia do łowienia skał
Jeśli pracujesz z gotowym płatkiem, wszystko czego potrzebujesz to płatkownica ciśnieniowa, zazwyczaj ząb z poroża lub miedziany gwóźdź osadzony w drewnianej rączce. Jeśli masz rdzeń, będziesz potrzebować mocniejszego narzędzia do uderzania, albo cylindrycznego „kęsa”, albo po prostu gęstego, okrągłego kamienia, który pasuje do twojej dłoni (młot). Kawałek wapienia lub inny kamień bardziej miękki niż materiał lub stara tarcza szlifierska jest również wymagany, jeśli zaczynasz od rdzenia.
- Zobacz sekcję Porady poniżej, aby uzyskać więcej informacji na temat wyboru kęsów i płatków ciśnieniowych.
- Narzędzie do płatków ciśnieniowych o długości co najmniej 0,3 m zapewnia większą kontrolę i zmniejsza ryzyko „łokcia tenisisty” przy wielokrotnym użyciu. Mniejszy może być jednak łatwiejszy w użyciu przy pierwszej próbie.
Krok 4. Noś odzież ochronną
Będziesz manipulował ostrym, połamanym kamieniem i wysyłał jego fragmenty w powietrze. Niezbędne są gogle i grube, długie spodnie. Noś również długie rękawy i rękawiczki lub spodziewaj się skaleczeń i zadrapań. Zalecany jest kawałek skóry do owinięcia na nogę i mniejszy do przechowywania materiałów.
Krok 5. Pracuj w wentylowanych pomieszczeniach
Zawsze pracuj na zewnątrz, na otwartej przestrzeni, z dala od konstrukcji lub w wentylowanym pomieszczeniu z wentylatorem o dużej mocy, który stale wieje z dala od twarzy. Pył kamienny jest niezwykle ostry i może z czasem uszkodzić płuca i oczy, szczególnie w obszarze nieruchomego powietrza, gdzie tworzy chmury kurzu.
Pracuj nad plandeką lub szmatką, abyś mógł zebrać i wyrzucić fragmenty, gdy skończysz. Odłamki pozostawione na ziemi mogą skaleczyć stopy
Krok 6. Usiądź wygodnie
Można oczywiście kłapać na stole lub ławce, ale tradycyjnie robi się to siedząc ze skrzyżowanymi nogami, z kamieniem w jednej ręce na kolanach. Ta metoda może być trudna dla początkujących. Poeksperymentuj, aby dowiedzieć się, która pozycja siedząca daje Ci największą kontrolę, zwłaszcza przy łuszczeniu ucisku.
- Jeśli masz rdzeń, przejdź do następnego kroku, „stwórz płaską platformę” lub „użyj bezpośredniej perkusji” poniżej tego, jeśli masz już płaską stronę na rdzeniu.
- Jeśli masz płatki, przejdź dalej do „ścierania krawędzi” poniżej lub bezpośrednio do sekcji dotyczącej płatkowania pod ciśnieniem, jeśli kupiłeś gotowy płatek z grubą, matową krawędzią.
- Duże, ciężkie kamienie mogą wymagać stołu lub dużego, płaskiego kamienia – ale jeszcze lepiej, wybierz coś mniejszego do swojego pierwszego projektu.
Część 2 z 3: Przygotowanie materiału
Krok 1. Utwórz płaską platformę na rdzeniu (jeśli to konieczne)
Jeśli twój rdzeń jest okrągły lub ma nieregularną powierzchnię, musisz uderzyć go młotkiem, aby na początek stworzyć stosunkowo płaską „platformę”. Kamień pęknie pod kątem około 50º od kierunku uderzenia, więc w przypadku okrągłej skały będziesz chciał przechylić rdzeń do około 40º i uderzyć prosto w dół.
Platforma musi znajdować się obok boku, który zwęża się do wewnątrz. Nie będziesz w stanie użyć żadnej strony, która wybrzusza się na zewnątrz platformy lub schodzi prosto w dół pod kątem 90º
Krok 2. Użyj bezpośredniej perkusji do tworzenia płatków (jeśli to konieczne)
Jeśli używasz rdzenia, gdy masz płaską platformę, użyj kamienia młotkowego lub kęsa, aby oddzielić płatki lub cienkie, stosunkowo płaskie kawałki, które możesz przekształcić w narzędzia. Zawsze pamiętaj, że kamień pęka pod kątem 50º od miejsca uderzenia. Aby wykorzystać to na swoją korzyść, przechyl rdzeń tak, aby platforma znajdowała się pod kątem 40º od pionu. Uderz narzędziem w dolny koniec platformy, uderzając w niego z rzutowym ciosem, który trwa dalej. Być może będziesz musiał powtórzyć to kilka razy wokół platformy, aż otrzymasz kawałek, który jest w większości płaski i znacznie większy niż narzędzie, które chcesz wykonać.
- Jeśli materiał rozpada się na trzy części lub platforma kruszy się wokół nadmuchu, kąt jest prawdopodobnie zbyt mały (nadmuch jest zbyt bezpośredni).
- Jeśli otrzymujesz tylko małe wióry, kąt jest prawdopodobnie zbyt duży (uderzenie jest zbyt wzburzone).
Krok 3. Przytnij kształt płatka
Jeśli nie udało ci się zdobyć idealnego trójkątnego lub prostokątnego płatka, prawdopodobnie będziesz musiał go dalej łamać. Zrób to przy użyciu tej samej techniki bezpośredniej perkusji, aż uzyskasz kawałek nieco większy niż ten, z którym chcesz skończyć, i bez wklęsłych „ugryzień” wyjętych z krawędzi.
Krok 4. Zetrzyj krawędź płatka
Szlifowanie jest jednym z najważniejszych procesów przy wybijaniu krzemienia. Świeżo uderzony płatek ma zazwyczaj cienkie, kruche obszary wokół krawędzi, które należy zeszlifować do tępego, grubszego brzegu, aby mógł wytrzymać uderzenie narzędzia. Aby to osiągnąć, zmiel krawędź płatka ruchem piły o inny płaski rodzaj kamienia o nieco mniejszej twardości. Dobrze nadają się do tego stare tarcze szlifierskie lub dowolny gładki kawałek wapienia. Jeśli w narzędziu, którym szlifujesz, pojawią się rowki, jest to dobry znak, ponieważ oznacza to, że narzędzie jest bardziej miękkie niż płatek. Gdy delikatne krawędzie zostaną wyszczerbione lub zeszlifowane, będziesz mieć niezawodną platformę, która zniesie ekstremalne rygory inżynierii litu.
Część 3 z 3: Złuszczanie ciśnieniowe
Krok 1. Zrozum łuszczenie pod ciśnieniem
Po rozdrobnieniu płatka tak, aby był około siedem lub osiem razy szerszy niż grubszy (w przypadku większego projektu), nadszedł czas, aby rozpocząć łuszczenie ciśnieniowe. Złuszczanie nacisku uzyskuje się poprzez umieszczenie pracy w fałdzie grubej skóry. Trzymaj to w dłoni, umieść ostro zakończone narzędzie (płatek dociskowy) na krawędzi kamienia i zastosuj nacisk do środka, skupiając energię w kierunku wewnętrznego obszaru płatka, zwykle pod bardziej ostrym kątem około 45º. Nie chcesz prowadzić narzędzia bezpośrednio do środka, bo może się rozbić. Celem jest wywieranie nacisku, aż narzędzie usunie mały, cienki kawałek z kamienia, pozostawiając za sobą płytko ząbkowany kształt.
- Pamiętaj, że pracujesz od krawędzi do wewnątrz. To jest przeciwny kierunek siły, której użyłeś w bezpośredniej perkusji.
- Nigdy nie naciskaj wklęsłej części krawędzi, ponieważ element może się złamać. Może być konieczne pominięcie niektórych obszarów lub poprowadzenie płatka ciśnieniowego wokół niego z obu kierunków, aby ukształtować tę sekcję w bardziej użyteczny obszar.
Krok 2. Dowiedz się, jak trzymać płatek ciśnieniowy
Jeśli twój płatek ciśnieniowy jest wystarczająco długi, oprzyj go o biodro, aby uzyskać większą dźwignię. Drugą rękę, trzymającą płatek, oprzyj o wewnętrzną stronę nogi. Staraj się nie zginać łokcia ręki trzymającej płatek; raczej użyj wewnętrznej strony nogi dla stabilności, z odrobiną dodatkowej siły z nadgarstka. Trzymaj płatek ciśnieniowy tuż nad środkiem, a drewno wygnie się i wepchnie w płatek za ciebie. Naciskaj na dolną stronę płatka, a nie na górną.
- Im wolniej i dłużej będziesz naciskać, tym dłuższe będą twoje płatki.
- Nie zginaj ani nadgarstka podczas trzaskania.
Krok 3. Płatek ciśnieniowy wokół całej krawędzi płatka
Teraz, gdy jesteś już przy głównym płatku lub „preformie”, usuń dodatkowe, mniejsze płatki metodą płatkowania ciśnieniowego. Zrób płatek, odwróć preformę, a następnie zrób kolejny płatek wzdłuż tej samej krawędzi, ale po przeciwnej stronie. Pozwala to sprawdzić każdy płatek po jego wykonaniu i wprowadzić poprawki pod kątem nieprawidłowości lub błędów. Efektem końcowym powinna być „dwustronna krawędź” z rzędem ząbkowanych znaków z każdej strony.
- W tym pierwszym przejściu usuń krótkie płatki stosunkowo szybko. Większość początkujących uważa, że łatwiej jest zrobić krótkie płatki niż długie, więc nie powinno to stanowić problemu.
- To najdłuższa, najtrudniejsza część projektu krzemienia. Zrób to powoli i zaakceptuj, że możesz złamać kilka płatków podczas nauki.
Krok 4. Zetrzyj krawędź
Nigdy nie rób dwóch płatków w tym samym miejscu bez ścierania pomiędzy nimi, tak jak opisano w powyższym kroku ścierania. Im bliżej jesteś gotowego produktu, tym mniej będziesz musiał ścierać, ponieważ pracujesz nad produktem końcowym o delikatnej, ostrej jak brzytwa krawędzi i szpicu.
Krok 5. Okresowo ostrz płatki ciśnieniowe
Miedziana lub poroża końcówka szybko się ściera, więc naostrz ją kilka razy podczas tworzenia jednego narzędzia, używając noża lub kamienia do zeskrobania krawędzi. Wielu łamaczy wbija miedzianą końcówkę płasko, uzyskując cienki kształt dłuta, aby ją naostrzyć i nieznacznie zmienić zachowanie narzędzia. Możesz spróbować w tym momencie, aby sprawdzić, czy wolisz dłuto od czubka.
Krok 6. Powtarzaj, aż osiągniesz pożądany kształt
Po ścieraniu powtórzyć ten sam proces łuszczenia pod ciśnieniem. Na kolejnych kilku okręgach spróbuj użyć wolniejszego, dłuższego nacisku, aby utworzyć dłuższe płatki, aby rozcieńczyć narzędzie aż do wypukłego środka. Pamiętaj o ścieraniu po każdym pełnym okręgu. Gdy ostateczny kształt jest gotowy, co może wymagać skupienia uwagi na pewnych obszarach, wykonaj ostatnią serię płatków ciśnieniowych. W przypadku większości narzędzi nie ścierasz krawędzi po zakończeniu, pozostawiając ją ostrą do użycia jako narzędzie do cięcia lub przekłuwania.
- Najczęściej używa się dłuższych płatków w pobliżu jednego końca, aby stopniowo zwężać się do punktu strzały lub włóczni, podczas gdy drugi koniec jest kształtowany przez mniejsze płatki w szerszą podstawę.
- Doświadczeni knapperzy potrafią dość szybko robić długie płatki, ale do tego potrzeba dużo praktyki. Jeden z nich zaleca skierowanie płatka ciśnieniowego na przeciwną krawędź (z dala od dłoni), szybko zwiększając ciśnienie do maksymalnego ciśnienia, a następnie obracając lekko ręką trzymającą preformę, aż płatek odskoczy.
Krok 7. Zrób wycięcie lub trzpień (opcjonalnie)
Możesz nałożyć ostatnie szlify na punkt, nacinając podstawę lub formując łodygę u podstawy. Jest to trudna do opanowania umiejętność i wielu początkujących łamie swoje pierwsze narzędzie lub poważnie zmienia kształt. Mimo to, jeśli planujesz przywiązać narzędzie do grotu strzały lub uchwytu, jest to niezbędny krok. Trzymaj gotowe narzędzie płasko i naciśnij je pod stromym kątem i pod dużym naciskiem przez całe narzędzie. Odwróć narzędzie i powtórz, aby wydłużyć wycięcie, a następnie użyj łagodniejszego nacisku, aby przyciąć je płasko.
- Chociaż możesz użyć płatka ciśnieniowego, spłaszczony stalowy gwóźdź w drewnianej rączce jest lepszym narzędziem do nacinania, ponieważ twardszy metal skupia energię na mniejszym obszarze.
- Przed przywiązaniem do czegokolwiek zeszlifuj wewnętrzną krawędź nacięcia, aby zapobiec przecięciu sznurka.
Porady
- Możesz również spojrzeć na perkusję pośrednią jako alternatywę dla bezpośredniego łuszczenia ciśnieniowego. Wiąże się to z uderzeniem w kolbę płatka ciśnieniowego kęsem lub innym twardym narzędziem, co daje inny efekt estetyczny w efekcie końcowym i zmniejsza obciążenie łokci.
- Jeśli zostawisz jakiś obrobiony kamień lub fragmenty, zostaw razem z nim grosz lub inny nowoczesny artefakt. Dzięki temu archeolodzy mogą dokładnie datować twoją pracę i nie pomylić jej ze starszym artefaktem. Z tego samego powodu wielu flintknapperów oznacza swoją pracę datą powstania.
- Aby uzyskać więcej porad, szukaj klubów lub klas krzemieniających, często związanych z wydziałami antropologii na uniwersytetach. Na stronie flintknappers.com można również znaleźć wydarzenia związane z wybijaniem krzemieni w Stanach Zjednoczonych.
- Uchwyt do płatka ciśnieniowego powinien być wykonany z mocnego, elastycznego drewna, takiego jak pomarańcza, hikora, jesion lub dąb. Aby zrobić własne, ciasno włóż miedziany gwóźdź (nie jakikolwiek inny metal) lub ząb z poroża jelenia, zaostrzony do tępego punktu.
- Kęsy poroża łosia są znacznie twardsze niż poroże łosia i dlatego są preferowane.
Ostrzeżenia
- Zawsze zwracaj uwagę na wyimaginowaną „linię środkową” biegnącą przez środek krawędzi. Jeśli naciśniesz płatek przez linię środkową, możesz łatwo rozbić kamień.
- Zapalenie ścięgna lub łokieć tenisisty jest częstym problemem u osób, które często łuszczą się uciskowo. Zwykle objawia się w ramieniu trzymającym preformę i jest wynikiem kąta łokcia niezbędnego do obróbki kamienia. Jeśli poczujesz dyskomfort, owiń łokcie ciepłym, mokrym ręcznikiem, aby je rozluźnić, zanim zaczniesz kłaść. Postępuj zgodnie z postawą opisaną w tym artykule, aby zmniejszyć ryzyko tego rozwoju.
- Zwykła maska przeciwpyłowa nie wystarczy do ochrony płuc przed pyłem kamiennym. Jeśli musisz pracować w pomieszczeniach, będziesz potrzebować drogiej, specjalistycznej maski, takiej jak te używane w fabrykach szkła lub kadłubów łodzi, a także wentylatora o dużej mocy, który wieje z dala od twarzy przez cały czas.
